Oogheelkunde: maand van de macula

Het is de maand van de macula. Het Oogfonds vraagt samen met het weekblad Margriet aandacht voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). In dit artikel lees je algemene informatie over maculadegeneratie.

Wat is LMD (en wanneer loop je risico op deze oogziekte)?

Maculadegeneratie is een oogziekte die vaak na je vijftigste ontstaat, daarom noemen artsen het ook wel leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). De oorzaak is meestal onduidelijk, maar er zijn risicofactoren die de kans op de oogziekte vergroten.

LMD is de meest voorkomende oorzaak van slechtziendheid bij ouderen. Doordat lichtgevoelige cellen in het centrale deel van het netvlies afsterven, gaat het gezichtsvermogen achteruit. Er bestaan verschillende vormen van leeftijdsgebonden maculadegeneratie.

Verschillende vormen LMD

LMD kent meerdere vormen. Wanneer de oogaandoening ontstaat, ervaren mensen nog geen klachten en spreek je van vroege en intermediaire LMD. Late LMD geeft wel klachten en kent twee vormen: de natte en droge vorm.

Droge maculadegeneratie

Bij deze vorm van LMD hopen afvalstoffen zich achter het netvlies op, dat hierdoor na verloop van tijd beschadigd raakt. Deze droge vorm ontstaat bijna altijd in beide ogen tegelijk. Het zicht gaat langzaam achteruit. Details zijn moeilijker waar te nemen en in sommige gevallen raakt het zicht vervormd. Tachtig procent van de mensen met maculadegeneratie heeft deze vorm. Er is nog geen behandeling voor droge maculadegeneratie, maar deze is wel in ontwikkeling.

Natte maculadegeneratie

Bij natte maculadegeneratie ontstaan er nieuwe, abnormale bloedvaatjes in het centrale deel van het netvlies. Deze bloeden gemakkelijk en lekken eiwitten, vet en vocht. Daardoor raken de cellen beschadigd. Deze vorm begint meestal in één oog. Later kan het in het andere oog optreden. Het zicht gaat in korte tijd snel achteruit en raakt vervormd. Voor natte maculadegeneratie bestaat een behandeling met ooginjecties. Die zorgt niet voor genezing, maar kan de oogziekte afremmen. Het is daarom belangrijk tijdig aan de bel te trekken.

Risicofactoren LMD

Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op LMD vergroten. Op sommige van deze factoren heb je invloed, maar soms is het ook een kwestie van pech.

• Leeftijd en geslacht: De oogziekte komt voornamelijk voor bij vijftigplussers. Vrouwen hebben een hogere kans op LMD dan mannen.
• Oog- en huidskleur: Mensen met een witte huid en blauwe ogen hebben een verhoogde kans op LMD.
• Erfelijkheid: Komt maculadegeneratie voor in je familie, dan is de kans groter dat je het zelf ook krijgt.
• Roken: Door roken worden antioxidanten in je lichaam afgebroken en juist die antioxidanten beschermen het netvlies. Hoe meer je rookt, hoe groter de kans op LMD.
• Zonlicht: Na alle regen snakken we naar zon, maar veel in de zon zitten vergroot de kans op de oogziekte. Bescherm je ogen daarom altijd met een zonnebril.
• Hoog cholesterol: Een hoog cholesterol lijkt de kans op LMD te verhogen. Net zoals het drinken van alcohol en het eten van verzadigde vetten.

Hoe verklein je de kans op LMD?

Gezonde voeding met veel antioxidanten verkleint de kans op LMD. Eet daarom dagelijks minstens 200 gram (groene) groenten en twee stuks fruit, en twee keer per week vette vis (bijvoorbeeld haring, sardines of zalm).

Contact

Neem contact op met de oogarts, als je in korte tijd een toename van vervormingen of krommingen van rechte lijnen ziet. Zoals rechte lijnen die krom of golvend lijken, of regels van een tekst die krom lijken te lopen. Dit kan erop wijzen dat  de bloedvaatjes lekken onder het netvlies en is een snelle behandeling nodig. Bel 088 - 891 00 40 of maak een afspraak. Wij nemen binnen een dag contact met je op.